Het Lavra

Als we Kiev inrijden na de fietsdag op zaterdag loopt het verkeer helemaal vast. Dat is heel ongebruikelijk volgens Berend en Aukine. We speculeren over de oorzaak. Zou er een botsing zijn? Na een hele poos file rijden blijkt dat er een wegafzetting is. Iedereen wordt naar links gedirigeerd en als we de lege straat waar we heen wilden inkijken zien we drie legervrachtwagens staan waar veel soldaten omheen lopen. Poeh, dat ziet er niet fijn uit. We zoeken omwegen om de afgezette straten heen en vinden uiteindelijk een weg naar huis. Wat er aan de hand is blijft onduidelijk tot we vanochtend op nu.nl lezen dat de Gaypride vandaag in Kiev zal zijn en dat daar een demonstratie door extreem rechts aan vooraf ging. We waren niet van plan om vandaag naar het centrum te gaan. We drinken lekker lang koffie en vertellen elkaar verhalen over situaties waar je in een vreemd land in terecht kunt komen zonder dat je dat wilt.

Op zondagmiddag wandelen we met Aukine naar het Lavra, een van de vier zetels van de Russisch Orthodoxe kerk. Een holenklooster wordt het genoemd omdat het onder andere bestaat uit een enorm ondergronds gangenstelsel. Wij blijven vandaag liever boven de grond en dwalen op ons gemak door de smalle straatjes. Een van de gebouwen blijkt een museum voor volkskunst te zijn. Geweldig borduurwerk, kasten vol kunstig beschilderde eierenen gave objecten gemaakt van stro zijn de dingen die mij het meest aanspreken. Traditioneel en modern is mooi naast elkaar tentoongesteld. Als ik een grappig strobeest even aai, krijg ik een waarschuwing, dat was niet de bedoeling, afblijven mevrouw! Ik vraag mij af of er hier door de jongere generaties nog steeds geborduurd wordt. Mijn moeder kon prachtig handwerken en haar eigen sokken breien. Ik zie in mijn omgeving geen enkele vriendin borduren. Oh wacht, haken dat doen ze wel. Pas geleden kreeg ik nog die gave sjaal ‘handmade by Grietje’ als verrassing door de brievenbus. In het museum staat een speciale workshoptafel. Er naast hangt knipkunst gemaakt door kinderen. Op veel plaatsen kun je hier aan kunstworkshops meedoen. Zaterdag zagen we het ook al op het festival, daar zat een hele groep jonge meisjes te schilderen in het park. En gisteravond toen we in een Oekraïens restaurant hier om de hoek aten, lag er een kaartje op tafel met reclame voor kookworkshops in het weekend. Voor jong en oud. Leuk idee voor wie hier de komende maanden gaat logeren!

Nog heel even terug naar het Lavra. Ik had gelezen dat er om 16.30 uur een viering zou zijn. En verwacht (en mij er in gedachten bij neergelegd) dat we dan al lang weer weg zouden zijn uit het klooster. Een wandeling langs de rivier stond ook nog op ‘het programma’ van de zondagmiddag. Maar omdat er zoveel te zien was, we de klokkentoren nog beklommen, nog wat souvenirs kochten (klokjes en engeltjes voor de kerstboom) en een heerlijk zwarte bessenijsje aten was de middag ineens bijna om. Uit alle hoeken van het klooster kwamen monniken tevoorschijn die de kerk binnen gingen. Jan kon zijn verlangen naar de rivier nog even bedwingen en ging met Aukine en mij achter de monniken aan.

Er staan bijna geen banken of stoelen in een Russisch Orthodoxe kerk. Mensen komen binnen, kussen de icoon, buigen en maken een kruisje. Dan gaan ze ergens in de ruimte staan en beleven zo de viering. In een boekje van Henri Nouwen over iconen las ik dat zoals in het westen woorden belangrijk zijn in de liturgie, zo gaat het in het oosten meer om het zien. En om de muziek, denk ik. Wat kunnen deze monniken ontroerend mooi zingen. Daar kwam ik voor, om hier naar te luisteren. Jan en Aukine zitten op een bankje aan de kant. Ik waag mij tussen de Russen (sorry Oekraïners) en zie van dichtbij door een openstaande deur hoe de in het zwart geklede monniken elkaar helpen bij het aantrekken van de schitterende liturgische gewaden. Dan komt de wierook langs en krijgt Aukine het een beetje benauwd. We gaan weer verder. Wandelen naar de rivier begeleid door de zang van de monniken die nog een hele poos door de luidsprekers aan de buitenkant van de kerk met ons mee gaat.

‘Zie je grote schepen?’ vroeg mijn pa door de telefoon. Hij is vlakbij de Schelde opgegroeid. Nee er varen totaal geen schepen op de Dnjepr, op een enkel zeilbootje en wat rondvaartboten na. Er liggen ook een paar restaurantboten aan de oever. Daar gaan we niet eten. Er staan megagrote auto’s voor. Met geblindeerde ramen (ja, ik weet het zoiets hebben wij thuis ook, maar onze auto is geen Hummer) Om de auto’s heen lopen mannen in het zwart, telefoon in de aanslag en een revolver in een handtasje vertelt Aukine. Het zijn persoonlijke beveiligers van de mensen die hier komen eten en drinken. Wij wandelen er snel langs, op weg naar huis. Even wachten voor het stoplicht en als dat op groen springt steken we de zesbaans snelweg over waar de auto’s voor rood stoppen. Dan nog 500 stappen klimmen. Heel voorzichtig met mijn zakje breekbare kerstversiering in de hand komen we weer thuis bij het roze huis.